10 zaleceń dla pacjentów po chirurgicznym leczeniu raka piersi.
Po chirurgicznym leczeniu raka piersi bardzo ważne jest wdrożenie zasad profilaktyki przeciwobrzękowej kończyny górnej i/lub piersi oraz części klatki piersiowej po stronie operowanej. Twoje codzienne prawidłowe postępowanie może w znaczny sposób przyczynić się do zmniejszenia ryzyka powstania obrzęku limfatycznego lub zmniejszyć jego nasilanie się i dlatego należy:
1. Wysoko układaj kończynę na specjalnym klinie.
W tym ułożeniu chłonka, czyli limfa ma ułatwiony odpływ zgodnie z siłą ciężkości. Należy stosować to ułożenie zarówno w trakcie wykonywania ćwiczeń fizycznych, podczas snu jak i odpoczynku.
2.Wykonuj codziennie ćwiczenia fizyczne kończyny po stronie operowanej.
W wysokich ułożeniach ćwiczenia wspomagają pompę mięśniowo-stawową i wspomaga odpływ krwi żylnej, czyli ułatwia przepływ chłonki.
3.Wykonuj codziennie ćwiczenia oddechowe.
Pogłębione oddychanie powoduje wahanie ujemnego ciśnienia w klatce piersiowej, a co za tym idzie zwiększa przepływ krwi żylnej do serca i zassanie limfy do naczyń żylnych.
4. Wykonuj codziennie automasaż kończyny po stronie operowanej.
Usprawnia krążenie, poprawia trofikę tkanek i przepływ chłonki. Należy bardzo restrykcyjnie przestrzegać zasad wykonywania automasażu, który polega na:
-ręce umyte (zapobiega zakażeniom skóry)
-kończyna górna posmarowana oliwką hipoalergiczną (zapobiega podrażnieniom mechanicznym)
- do automasażu należy ubrać się w luźną, najlepiej sportową odzież
-kończyna masowana rozluźniona (łatwiejszy odpływ żylny)
- ruchy automasażu wykonywane są dośrodkowo
-należy omijać okolice rany pooperacyjnej i napromieniania
-masaż nie powinien być przyczyną bólu
- masaż powtarza się 2-3 razy dziennie przez około 10-15 min.
- każdy ruch masażu wykonuje się 5-10 razy
- każdy efekt uboczny masażu (zmiany skórne, zaczerwienienie) należy zgłosić lekarzowi specjaliście rehabilitacji
Przy automasażu stosuje się następujące techniki:
- głaskanie barku-od ¾ długości ramienia do łopatki
-rozcieranie dłoni
-głaskanie całej kończyny
-wyciskanie chwytem obrączkowym od nadgarstka do barku
-ugniatanie ruchem pulsacyjnym od nadgarstka do barku
-rozcieranie ruchem kolistym od dłoni do barku
- oklepywanie miotełkowe
-głaskanie całej kończyny
-wstrząsanie całą kończyną
Nawykiem, który należy wprowadzić w życie kilkanaście razy w ciągu dnia jest tzw. „strzepywanie ręki” po stronie operowanej, czyli w równych odstępach czasu należy unieść wyprostowaną kończynę górną po stronie operowanej ponad głowę i kilkakrotnie wstrząsnąć nią, zacisnąć kilkakrotnie dłoń w pięść, rozluźnić pięść i „popracować” palcami i na koniec opuścić swobodnie kończynę.
5. Unikaj skaleczeń, przeciążeń, przegrzania, oparzeń oraz nadmiernego ochładzania kończyny górnej po stronie operowanej.
6. Unikaj długotrwałej, monotonnej pracy (nawet lekkiej) ze zgiętym stawem łokciowym i opuszczoną kończyną.
7.Noś nieuciskającą, najlepiej bawełnianą odzież.
8. Nie wolno pozwolić na robienia iniekcji i mierzenie ciśnienia na kończynie po stronie operowanej.
9. Nie wolno nosić dopasowanej biżuterii (obrączki, pierścionków, zegarka, bransoletek) na kończynie po stronie operowanej.
10. Noś najlepiej bawełniane gorsety i prawidłowo dopasowaną protezę piersi.